woensdag 24 april 2024

Volksverhalen Almanak


De schilder en het kamerscherm


Tijdens de Tang dynastie kocht de jinshi Zhao Yan bij een schilder een linnen vouwscherm waarop een bijzonder mooie vrouw stond afgebeeld. Yan zei tegen de schilder: "Zo iemand is niet van deze wereld! Is het niet mogelijk haar op de een of andere wijze tot leven te brengen? Ik zou haar tot vrouw willen nemen." De schilder zei: "Ik heb geschilderd wat mijn geestesoog zag. Maar toch heeft zij een naam: Zhenzhen. Als u honderd dagen lang, dag en nacht zonder ophouden, haar naam aanroept, zal zij zeker antwoorden. Als zij antwoordt moet u haar wijn vermengd met de as van honderd soorten zijde te drinken geven, dan komt ze zeker tot leven!"
Yan deed zoals hem was gezegd en riep haar honderd dagen aan, dag en nacht, zonder te stoppen. En inderdaad antwoordde zij: "Hier ben ik." Haastig gaf hij haar de wijn vermengd met de as van honderd soorten zijde te drinken en vervolgens kwam zij tot leven: zij stapte uit het schilderij en sprak en schertste, at en dronk als ieder gewoon mens. Zij zei tot Yan: "Uit dank dat u mij ontboden hebt wil ik uw dienstmaagd zijn!"
Na een jaar schonk zij hem een zoon. Toen het zoontje twee jaar oud was, zei een vriend tegen Yan: "Zij is een heks en zal je zeker onheil brengen. Ik heb een goddelijk zwaard waarmee je haar kunt onthoofden!" Die avond gaf hij Yan het zwaard. Zodra het zwaard in huis kwam, zei Zhenzhen in tranen: "Ik ben een aardse fee van de Zuidelijke Markberg. Ongevraagd heeft de schilder mijn voorkomen afgebeeld en hebt u daarboven mijn naam aangeroepen. Terwijl ik u toch nooit weerstreefd heb, heb u verdenkingen jegens mij opgevat. Ik kan hier niet blijven."
Toen ze was uitgesproken, braakte ze de wijn vermengd met de as van honderd soorten zijde die zij destijds gedronken had weer uit, en stapte met haar kind aan de hand terug in het schilderij. Toen hij het vouwscherm bekeek was het enige dat veranderd was dat er een kindje was toegevoegd - alles geschilderd!
*   *   *
Samenvatting
Een Chinees volksverhaal over het tot leven roepen van een schilderij. Een man wil dat de beeltenis van een vrouw op een kamerscherm tot leven komt. Door het ritueel aanroepen van haar naam gebeurt dat ook, maar wanneer hij op een gegeven moment toch wantrouwen toont is ze weer verdwenen in het schilderij.
Toelichting
Gestorvenen en zelfs levenloze voorwerpen als een schilderij kunnen tot leven worden gebracht door toediening van een amulet. Wanneer de amulet weer wordt uitgespuwd, treedt de oude situatie weer in. Een jinshi is iemand die succesvol heeft deelgenomen aan het hoogste, hoofdstedelijke examen en zich daarmee gekwalificeerd heeft voor een ambtelijke benoeming. Heksen, demonen en andere monsters moeten hun ware gedaante tonen wanneer zij bezworen worden met behulp van het magische zwaard van een taoïstisch priester.
'De schilder' is afkomstig uit de anonieme laat negende-eeuwse bundel 'Gehoorde wonderen (Wenqi In)'. De vertaling is gebaseerd op de geannoteerde tekstuitgave 'Bloemlezing uit de Omvattende optekeningen uit de Taiping xingguo periode, eerste deel (Taiping guangji xuan shang)', uitgegeven door Wang Rutao e.a. (Jinan: Qi Lu shushe, 1980), pp. 476-477.
Vergelijk met het Japanse sprookje De vrouw op het schilderij.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Populair
Verder lezen