Het Marsdiep
Het Marsdiep kwam op simpele wijze aan zijn naam. Heel vroeger had het natuurlijk helemaal geen naam, zoals dat eigenlijk met alle dingen het geval is geweest. Er was een tijd dat dingen er alleen maar waren, van een naam was nog geen sprake.
Zo was het ook met het Marsdiep. Er was niemand die wist hoe het heette. En het was er beslist niet diep. Wel breed, maar ook niet zo breed als tegenwoordig.
Als je op de goede tijd vertrok, dan had je niet eens een boot nodig om aan de andere kant te komen. Je hoefde alleen maar te wachten tot het eb was.
Dat wisten de marskramers natuurlijk ook. Marskramers waren sowieso slimmeriken. Die moesten immers hun waar aan de man brengen, en daar hadden ze veel trucs bij nodig.
Wat gebeurde er dus? Zodra het eb werd, trokken de marskramers vanaf de punt van Noord-Holland door het vallende water naar Texel en omgekeerd.
En het water maakte hen natuurlijk nat, maar spaarde hun koopwaar. Dat kwam niet verder dan die 'mars'. Het golfde en kabbelde er wel een beetje tegenaan, want water ligt nooit helemaal stil, maar de koopwaar bleef altijd boven het water uitsteken. En daarom noemde men dit water het Marsdiep. Niks ingewikkelds aan.
* * *
Samenvatting
Een sage over het zeegat tussen Texel en Den Helder. Vroeger had het water tussen Texel en Den Helder nog geen naam. Tegenwoordig heet het Het Marsdiep: over de herkomst van die naam gaat dit verhaal.
Toelichting
Het Marsdiep is een zeegat tussen Den Helder en Texel. Het verbindt de Noordzee en de Waddenzee met elkaar en is het meest westelijke zeegat van de Waddenzee.
Het Marsdiep was ooit een beek die op de Hoornder heuvel ontsprong en uitmondde in het Wieringermeer. De beek wordt al in de 9e eeuw genoemd, en heette destijds Maresdeop, van mare (meer) en deop (diep, of stroom). De Maresdeop vormde deels de grens tussen de gouw Texla en de gouw Wiron, in de tijd dat West-Friesland en Friesland alleen werd gescheiden door 't Vlie. Aangenomen wordt dat aan deze situatie een eind kwam tijdens de Allerheiligenvloed van 1170. De Noordzee brak toen tussen het huidige Huisduinen en Texel door de duinenrij; het Marsdiep kreeg een verbinding met de Noordzee, en Texel werd een eiland.
In de loop der tijd verlegde het Marsdiep zich naar het zuiden. De monding aan de Noordzeekant is inmiddels gesplitst door het ontstaan van de grote zandplaat Noorderhaaks. Tussen de Noorderhaaks en Texel gaat het Marsdiep over in het Molengat, en tussen de Noorderhaaks en Huisduinen gaat het over in het Breewijd, dat weer overgaat in het Schulpengat en het Westgat. Even ten noordwesten van Den Helder bereikt het Marsdiep zijn diepste punt, een put van circa 45 meter diepte die Helsdeur wordt genoemd.
Trefwoorden
eiland, streekverhaal, texel, marsdiep, koopwaar, den helder, zeegat, wad, verklarend verhaal, mars, sage, noord-holland, vloed, zee, marskramer, waddenzee
Basisinformatie
- Herkomst: Noord-Holland, Nederland
- Verhaalsoort: sage, streekverhaal, verklarend verhaal
- Leeftijd: vanaf 9 jaar
- Verteltijd: ca. 1 minuut
Populair
Verder lezen
De witte juffer van het gebroken slot van Grubbenvorst
De Woeste Hoeve
Het spaarvarken