dinsdag 19 maart 2024

Volksverhalen Almanak


Het verhaal van het jaar in China


Het verhaal van het jaar in ChinaWaarom hebben de mensen van vroeger aan de dertigste (de laatste dag van de maand) aan het slot van het jaar de naam gegeven van Oudjaar? En waarom wenst men elkaar dan bij een ontmoeting geluk? Daarachter schuilt een oud verhaal.
Het verhaal gaat dat heel, heel lang geleden de hele wereld overal bewoond werd door giftige slangen en wilde dieren. Dan was er ook nog een monster dat Jaar heette en dat ieder jaar, op de avond van de laatste dag van het jaar, te voorschijn kwam en mensen verslond. Zodra hij zijn bek opende kon hij bij elke inademing talloze mensen verzwelgen. Hoe was dit uit te houden? Zou hij zo niet alle mensen verzwelgen tot er niemand meer over was? De mensen waren radeloos!
Daarop kwamen wat verstandige lieden bijeen om te overleggen: "Zelfs als we naar de hemel vluchten vinden we nog de dood. We moeten een manier bedenken om af te rekenen met dat Jaar!"
Maar wie zou met dat Jaar kunnen afrekenen? Iemand die Grote Maker heette zei: "Ik weet wel een manier!" Die Grote Maker was een oude man met wit haar, witte wenkbrauwen en een witte baard.
Grote Maker zocht Jaar op en zei: "Jaar, jij doet niets anders dan mensen vermoorden. Dat gaat zo niet langer!"
Jaar zag in een oogopslag dat Grote Maker een oude man was die omver geblazen zou worden door het eerste zuchtje wind en hij was helemaal niet onder de indruk. Met een hooghartige glimlach antwoordde hij: "Wie ben je wel dat je je met andermans zaken bemoeit?" Grote Maker zei: "Beschik jij niet over heel grote krachten? Als jij alles kunt verzwelgen, durf jij dan ook de giftige python van de Madangberg te verslinden?"
Waar Jaar de grootste hekel aan had was dat iemand zou zeggen dat hij laf was, en laaiend van woede antwoordde hij: "Dat kost me geen enkele moeite!" En in één hap verzwolg hij de grote python. Grote Maker zei: "Jaar, op de Qilinberg huist een woeste leeuw, durf je die te verzwelgen?"
Jaar antwoordde: "Dat kost me geen enkele moeite!" En in één hap verzwolg hij inderdaad die woeste leeuw. Grote Maker zei: "Op de Tijgerkopklif woont een gevaarlijke tijger, durf je die te verzwelgen?"
Jaar antwoordde weer: "Dat kost me geen enkele moeite!" En in één hap was ook de gevaarlijke tijger opgeruimd. Toen ze daarvan hoorden zijn de giftige slangen, de woeste leeuwen en gevaarlijke tijgers uit de bewoonde wereld weggevlucht om hals over kop een schuilplaats te zoeken in de woeste gebergten en oude wouden, en tot op de dag van vandaag wagen ze het niet daaruit te voorschijn te komen.
Grote Maker maakte zo gebruik van de macht van Jaar om af te rekenen met de giftige slangen, woeste leeuwen en gevaarlijke tijgers. Daarna voer hij, op de rug van Jaar gezeten, ten hemel, want Grote Maker was een onsterfelijke.
Bij zijn vertrek gaf Grote Maker de mensen de opdracht om ieder jaar met Oudjaar stroken rood papier aan weerszijden van de huisdeur te plakken om te voorkomen dat Jaar zou ontglippen naar de wereld hier beneden om opnieuw onheil te veroorzaken - want Jaar was voor niets zo bang als voor de kleur rood.
En zo plakte later iedereen op de laatste dag van het jaar rood papier aan de deur en nog weer later gingen ze op die beide stroken rood papier zegenwensen schrijven en dit werden de 'gepaarde coupletten'. En op Nieuwjaarsdag wenst men elkaar geluk als uiting van dankbaarheid dat men niet door Jaar was verzwolgen. Dit gebruik is overgeleverd van de ene generatie op de andere.
*   *   *
Samenvatting
Een oude legende bij Chinees Nieuwjaar over het monster Nian. In dit oorsprong-sprookje wordt op een vrolijke manier uitgelegd waar de gebruiken rond het Chinees Nieuwjaar vandaan komen.
Toelichting
Het traditionele Chinees Nieuwjaar is een van de grootste feestdagen van het jaar. Vrijwel iedereen neemt vrij om zijn familie te bezoeken. Het aanbreken van het nieuwe jaar wordt gevierd met het afsteken van oorverdovend vuurwerk.
Het monster in dit verhaal is Nian, zie en.wikipedia.org.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Feest / viering
Meer verhalen over oud en nieuw
Populair
Verder lezen