zaterdag 20 april 2024

Volksverhalen Almanak


Nasreddin Hodja - De kat heeft het opgegeten


Hodja liep langs de slager en zag dat deze een pas geslacht rund doormidden hakte. Hij sneed het verse vlees af en hing dit aan grote haken in de winkel. De vele vliegen die op de geur van het bloed kwamen aanzoemen, kregen geen kans zich op de buit te storten. Het zoontje van de slager vliegenmepperde ze naar de andere wereld. Een enkeling die op de grond viel en luid zoemend weigerde heen te gaan, werd geplet onder de leren zool van een kinderschoen.
Hodja die op de weg stond te kijken, zag echter iets heel anders. Hij zag als in een droom het malse vlees geroosterd op zijn eigen tafel staan. Hij bedacht zich niet en kocht een kilo van het beste vlees. Onderweg naar huis had hij al zes maaltijden klaargemaakt, tot hij besloot dat hij de zevende wenste. Thuis gaf hij het vlees aan zijn vrouw, tegelijk met de uitvoerige wensen voor zijn favoriete maaltijd.
Daarna ging Hodja zoals gewoonlijk naar het theehuis om een waterpijp te roken. Zonder groeten liet zijn vrouw hem gaan, maar inwendig brandde een hellevuur. Haar handen moesten het werk doen, terwijl zijn billen een middagslaap hielden.
Toen ging ze naar de keuken en prikte stukjes vlees, uien, paprika en tomaten aan de roosterpennen. Daarna roosterde ze die boven een zacht gloeiend houtskoolvuurtje. Ze kookte rijst, weekte de bulgur, waste de sla, vulde tomaten en paprika"s en deed nog veel meer. Ten slotte dekte ze de tafel geheel volgens de wensen van Hodja. Nu stuurde ze niet zoals gewoonlijk het buurjongetje naar het theehuis om Hodja te halen, maar nodigde haar beste vriendinnen uit. Onder het vertellen van de laatste roddels deden ze zich tegoed aan de geroosterde sis-kebab.
Korte tijd nadat haar vriendinnen weer weggegaan waren en de tafel afgeruimd was, kwam Hodja terug. Hij verwachtte een uitnodigende tafel aan te treffen. Daarom kon hij zijn ogen niet geloven, toen hij een kale tafel zag met daarop alleen een bord soep.
"Waar is mijn vlees?" vroeg hij.
"O, dat heeft de kat opgegeten," antwoordde zijn vrouw luchtig.
"Maar ik heb een hele kilo gekocht!"
Naarstig zochten zijn ogen onder de tafels en stoelen naar de schuldige. Daar zag hij het onooglijke beestje liggen, dat alleen uit botten en vel bestond. Hodja greep de kat bij het nekvel en tilde haar hoog boven zijn hoofd. Zij voelde zó licht aan, dat hij eerst geloofde dat de zwaartekracht voor haar niet bestond.
Hij zette de kat op de weegschaal en riep uit: "Ze weegt precies één kilo; dus als dit het vlees is, waar is dan de kat?"
*   *   *
Samenvatting
Een hodja-verhaal uit Turkije. De vrouw van Nasreddin Hodja wil zich niet meer laten commanderen. Ze zorgt nu eens voor zichzelf en haar vriendinnen. Nasreddin Hodja heeft het in de gaten en prikt de smoes, die zijn vrouw heeft omdat het door hem gekochte vlees op is, op zijn slimme onverwachte manier door.
Toelichting
Turkse verteltraditie. Ook in de 13e eeuw namen vrouwen in Turkije het kennelijk al niet altijd als meneer maar commandeert en zich maar laat bedienen. De vrouw van Nasreddin besluit in ieder geval het niet te pikken. Ze maakt van het vlees dat Nasreddin meebracht wèl een heerlijke maaltijd klaar, maar... voor zichzelf en haar vriendinnen. Als Nasreddin later thuiskomt vindt hij alleen een waterig soepje. Zijn vrouw probeert hem om de tuin te leiden: de kat heeft het vlees opgegeten. Maar Nasreddin Hodja laat zich niet bedonderen en op zijn welbekende slimme manier ontkracht hij de toch aannemelijke smoes van zijn vrouw. Zie ook Djha en de kat.
Nasreddin Hodja is een legendarisch figuur in Turkije en ook wel onder de moslimbevolking van de Balkan. Zijn belevenissen zijn te vergelijken met die van Tijl Uilenspiegel uit het Nederlandse en Duitse taalgebied. Al vanaf 1250, tijdens zijn leven, tot vandaag de dag doen er een paar honderd verhaaltjes over hem de ronde. Verhaaltjes van zijn wijsheden, listen, rechtvaardigheid, bedrog, grappen en slimheid. Iedere Turk binnen en buiten Turkije kent er wel een aantal van. De verhaaltjes worden behalve als vermaak ook gebruikt om iemand nu niet zo rechtstreeks, maar wel haarfijn (zo scherp als Nasreddin Hodja het deed) te zeggen waar het op staat.
Nasreddin HodjaNasreddin Hodja wordt vaak achterstevoren op een ezel afgebeeld. Zo is hij ook in Turkije als koperen beeldje te koop.
Het verhaal wil dat Nasreddin Hodja op een dag zo, achterstevoren, op zijn ezel reed. De mensen die hem tegenkwamen wezen hem daarop. Nasreddin Hodja antwoordde dat niet hij achterstevoren zat, maar de ezel achterstevoren liep. Toen even later de ezel struikelde in een geul in de weg, en Nasreddin Hodja viel, lachten de mensen hem uit: "Dat krijg je ervan als je achterstevoren zit."
Nasreddin Hodja riep boos naar de mensen: "Dat komt niet door mij, maar door die stomme ezel. Die moest toch zo nodig de verkeerde kant op!"
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Meer verhalen van Nasreddin Hodja
Populair
Verder lezen