dinsdag 19 maart 2024

Volksverhalen Almanak


De haas die nooit geraakt werd


Er was eens een jager die elke morgen op dezelfde plek een haas de weg zag oversteken. Hoe goed hij ook mikte, hij raakte hem nooit. Hij sprak met een boer over het geheimzinnige dier en die gaf hem de raad drie roggekorrels door de hagel te doen.
De volgende morgen raakte hij de haas. Maar het was geen dodelijk schot en hij kreeg de haas niet te pakken. Samen met de boer volgde hij een poosje het bloedspoor. Het leidde naar het huis van de buurvrouw, die in bed lag met haar hoofd in het verband.
De buurvrouw is beter geworden, maar de haas heeft zich nooit meer vertoond.
*   *   *
Samenvatting
Een Drents volksverhaal over een heks. Een boer probeert een haas te schieten, maar hem dodelijk treffen lukt niet. Wel volgt hij het bloedspoor en wat blijkt? Het leidt naar het huis van zijn buurvrouw, die met een verband in bed ligt...
Toelichting
Het verhaal is in 1884 opgetekend in het Drentse Koekange, in de omgeving van Meppel. De haas als spookgestalte komt vaker voor in de Nederlandse folklore. Heksen die zich als haas vertoonden, konden alleen met een bijzondere lading, zoals kogels van zilver, worden geschoten. Bekend zijn ook hazen die almaar groter worden, zoals de haas van Hellum die eens een boerenknecht een pak slaag gaf. Hier wordt de vrouw die zich 's nachts in de gedaante van een haas vertoont, waarschijnlijk aangezien voor een heks.
Uit: Eelke de Jong en Hans Sleutelaar, Sprookjes van de lage landen, p. 85. Oorspronkelijk gepubliceerd in het tijdschrift Volkskunde 20 (1909), p. 109. Boekenoogen nam deze bijdrage in zijn rubriek Nederlandsche sprookjes en vertelsels op als voorbeeld van de vele verhalen over heksen die, in een dier veranderd, anderen lastig vallen en dan worden verwond. We vinden dit thema wereldwijd, vergelijk bijv. Het zwijn dat een heks was.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Bron
"Volksverhalen uit kleurrijk Nederland. Dieren. Dierenverhalen uit de Chinese, Joodse, Nederlandse, Indiase, Turkse, Surinaamse, Marokkaanse en Indonesische verteltraditie" Lemniscaat, Rotterdam, 1990.
Populair
Verder lezen