zondag 13 oktober 2024

Volksverhalen Almanak


De luiaard en de regen


Luiaard in boom"Ai, de luiaard is zo handig, dat hij zich met de wind kan voeden," zeggen de indianen als ze hem in de takken van de embauba-boom zien hangen. Maar iedereen die de luiaard kent, weet dat de oorzaak van zijn ongewoon gedrag ligt in zijn strijd met de regen.
Vele dieren houden niet van regen. Als de eerste druppels vallen, zijn bijna allen er op uit, zo vlug mogelijk een schuilplaats te vinden. Het gordeldier graaft zich in, de vos kruipt in zijn hol, de vogels gaan naar hun nesten... Ook de luiaard hield niet van regen maar ondanks dat bleef hij, zelfs toen de dikste druppels uit de hemel vielen, breeduit op zijn plekje.
De regen ergerde zich daarover. "Ik zal je wel eens leren," zei hij toen de luiaard weer als een blok in elkaar gedoken zat, toen de regen met bakken uit de hemel viel.
De hele nacht regende het pijpenstelen. De machtige regen hield maar niet op en lachte in zijn vuistje, toen de luiaard een vreselijke verkoudheid kreeg. Maar pas toen hij al half in het water zat, stond hij langzaam op en keek uit naar een betere plaats.
"Ik heb ook nog honger," zei hij, "als ik me dan tussen de droge bladeren van de embauba-boom verstop, kan ik tegelijkertijd van de bladeren eten."
Langzaam, zoals het zijn aard was, kroop hij in de embauba-boom. "Je denkt zeker dat ik me hier voor je verstop, maar dan vergis je je. Ik wil alleen een paar van deze heerlijke bladeren eten," riep de luiaard naar de regen.
Hij lachte luidkeels, maar dat had hij juist niet moeten doen. De regen werd namelijk heel boos. "Wacht maar," riep hij, "geen blad zal je krijgen!" En hij liet het nu hozen van de regen. De luiaard trok geen enkel blaadje meer af want zelfs op zijn rug was hij tot op zijn huid nat.
Denken jullie dat hij naar beneden zou klimmen en een andere schuilplaats zoeken? Nee hoor, hij bleef in de takken van de embauba-boom hangen, hoewel zijn maag knorde van de honger. Hij wachtte op de wind, die dan ook eindelijk kwam en de regenwolken verdreef.
Sinds die tijd hangt de luiaard meestal in de takken van de embauba-boom uit te kijken naar de wind. En sinds die tijd zeggen vele indianen: "Ai, de luiaard is zo handig dat hij zich met wind kan voeden..."
*   *   *
Samenvatting
Een dierenverhaal van de indianen uit Panama. Niemand houdt van regen, ook de luiaard niet. Volgens de indianen kan je dat duidelijk aan zijn gedrag zien: hij hangt ondersteboven aan de tak van een boom om onder de bladeren te schuilen!
Toelichting
De luiaard en de regenDe luiaard (Bradypus) is een middelgroot Zuid-Amerikaans zoogdier. Luiaards zijn herbivoren en eten weinig anders dan bladeren. Ze hebben veel buitengewone aanpassingen aan hun boomklimmende levensstijl. Bladeren, hun belangrijkste voedselbron, leveren weinig energie en worden niet gemakkelijk verteerd: luiaards hebben daarom een zeer grote, gespecialiseerde maag met meerdere delen waarin symbiotische bacteriën de stugge bladeren afbreken. Luiaards kunnen ook insecten, kleine hagedissen en kadavers eten. In vochtige omstandigheden bevat hun vacht bacteriën die voor camouflage kunnen zorgen. De vacht is meestal (diep) bruin, maar sommige in het wild levende luiaards hebben een groenige tint dankzij de aanwezigheid van de bacteriën.
De embauba-boom (Lat. Cecropia) is een inheemse tropische plant van Midden- en Zuid-Amerika. Het is één van de meest kenmerkende bomen van het tropisch regenwoud. Makkelijk herkenbaar vanwege zijn palmachtige bladeren.
Vergelijk ook het Indonesische verhaal Het buideldier en de wind, waarin een buideldier met de wind spot. Zie ook het Aboriginal-verhaal (Australië) Koobor de koala en het water, waarin verklaard wordt waarom de koala (een andere 'luiaard') alsmaar in een boom zit.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Populair
Verder lezen