dinsdag 19 maart 2024

Volksverhalen Almanak


De vos en de druiven


Een eenzame vos, die al een hele tijd geen eten had gehad en die dan ook erg mager was, kwam na veel omzwervingen bij een wijngaard. Er waren rijkelijk veel druiven, die in grote trossen hingen, rijp en zeer geschikt om te eten.
Omdat er niemand in de buurt was, sloop de vos stiekem de wijngaard in. Maar - terwijl hij daar inging, ontdekte de vos, dat de druiven heel hoog hingen. Hij sprong er naar, maar miste. En hij sprong nog eens, en nog eens. Maar zijn inspanningen waren vergeefs. De druiven hingen te hoog. Zijn vermoeide lichaam begon pijn te doen door de vele pogingen zijn honger te stillen.
Tenslotte, toen de teleurgestelde en boze vos van zijn laatste sprong terugviel, riep hij: "Ik wil de druiven helemaal niet. Ze zijn zuur en helemaal niet geschikt om te eten."
Mensen doen alsof ze dingen, die ze niet kunnen krijgen, verachten.
*   *   *
Samenvatting
Een fabel van Aesopus. Mensen doen alsof ze dingen, die ze niet kunnen krijgen, verachten.
Toelichting
Moraal van het verhaal: het is gemakkelijk om neer te kijken op wat je niet kunt krijgen. Deze fabel is bekend in een gezegde. Men zegt "de druiven zijn zuur" als men iets versmaadt wat buiten bereik is. Merkwaardig is dat het gezegde vaak in de tegengestelde betekenis wordt gebruikt: men heeft verdriet omdat iets buiten bereik is.
Een berijmde versie door Johan van Nieuwenhuizen:
De vos en de druiven
Zoals een hond vergeefs kan springen naar een worst,
sprong eens een vos vergeefs naar druiven. Schoon zijn dorst
aanzienlijk was bleek toch de tros niet te bereiken
en zo begon de vos op Tantalus te lijken.
Met dit verschil, dat d'één het volhield, 't was zijn straf,
terwijl de andere er gauw de brui aan gaf.
Waarop de dwaze vos, hoe meer de dorst hem kwelde,
teleurgesteld de druiven uit begon te schelden:
"Ik moet die dingen niet! 't Is enkel vel en pit!
'k Wil wedden dat er ook geen druppel sap in zit!"
Dit is 't verhaal van hen, die als zij iets begeren,
dat onbereikbaar is, dit daadlijk gaan kleineren.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Bron
"De fabels van Aesopus" verteld door Robert Mathias, vertaald door C. van der Heide. Thieme, Zutphen, 1984. ISBN: 90-03-98320-8.
Populair
Verder lezen