dinsdag 19 maart 2024

Volksverhalen Almanak


De lange weg naar vrijheid van Nelson Mandela


Er was eens een land, een prachtig land met bergen, bossen, meren en uitgestrekte vlakten, omspoeld door de zee. Het was een rijk land want er werd goud en diamanten in de bodem gevonden.
De lange weg naar vrijheid van Nelson MandelaDe mensen in dat land zouden heel gelukkig kunnen zijn, maar ze waren ongelukkig. In dat land woonden witte en zwarte mensen. De meeste mensen waren zwart maar de zwarte mensen werden onderdrukt door de witte mensen. De zwarte mensen hadden altijd in dat land gewoond en de witte mensen waren eigenlijk vreemdelingen, die eeuwen geleden uit andere landen waren gekomen.
De witte mensen vonden dat de zwarte mensen dom waren en niet konden leren, daarom mochten ze niet naar school. De zwarte mensen moesten werken voor de witte mensen; ze moest het vuile en zware werk doen en in de mijnen werken om het goud en de diamanten voor de witte mensen uit de grond te halen. Ze verdienden maar heel weinig met hun werk zodat ze armoede leden. Ze woonden in huizen die je eigenlijk geen huizen kunt noemen, ze hadden weinig te eten en als ze ziek werden hadden ze geen geld voor een dokter.
De zwarte mensen mochten niet reizen in een bus of in een trein die voor witte mensen waren bestemd. Bij winkels, hotels, cafés, Wc's en banken in parken stonden borden met de tekst: verboden voor zwarten. Witte en zwarte mensen mochten zelfs niet verliefd op elkaar worden of met elkaar trouwen, daarop stond een zware straf.
Zwarte mensen die de witte mensen niet gehoorzaamden of in verzet kwamen tegen de onderdrukking en het onrecht werden in de gevangenis gegooid. Het gebeurde zelfs dat witte politieagenten zwarte mensen doodschoten, bijvoorbeeld bij demonstraties en stakingen.
In dat land werd op een dag een jongen geboren in een zwarte familie. Zijn voorouders stamden uit een koninklijk geslacht. Hij groeide op in een dorp waar alleen zwarte mensen woonden. De jongen zwierf door de heuvels en over de velden,langs beken en door de bossen. Hij speelde met z'n vrienden en hij merkte niet hoe slecht de witte mensen waren tegen zijn volk.
Hij had het geluk dat hij naar een school kon en toen hij ouder werd kon hij studeren op een universiteit waar zwarte studenten mochten studeren.
In de stad ontdekte de jongen, die later heel bekend zou worden als Nelson Mandela, hoe slecht de zwarte mensen het hadden. Hij zag hoe armoedig ze leefden, dat de kinderen niet naar school mochten en dat veel mannen geen werk hadden. Hij zag hoe zwarte mensen zomaar gearresteerd werden en in elkaar geslagen werden door witte politieagenten.
Op een keer stond hij met z'n auto zonder benzine. Hij vroeg bij een boerderij of men wat benzine had. 'Niet voor jou soort mensen', kreeg hij ten antwoord. Bij een andere boerderij vroeg hij weer om benzine maar nu zei hij: 'M'n baas staat zonder benzine', toen kreeg hij het wel. Want z'n baas kon alleen maar een blanke zijn.
Toen Nelson Mandela ongeveer 20 jaar was dacht hij na over z'n toekomst en over de toekomst van de zwarte mensen en hij moest denken aan alle keren dat hij vernederd was, alleen omdat hij zwart was. Hij zag dat de witte mensen in de mooie huizen woonden en de zwarten in krotten, zonder water, elektriciteit. Veel kinderen stierven omdat de ouders een dokter niet konden betalen.
Het werd Nelson Mandela steeds duidelijker hoe erg zwarte mensen werden onderdrukt en gekleineerd. Hij werd advocaat omdat hij op deze manier mensen kon helpen die in moeilijkheden waren gekomen. Hij praatte met vrienden over het onrecht dat zwarte mensen werd aangedaan en ze vonden dat dit niet kon blijven voortduren. De zwarte mensen moesten bevrijd worden, ze moesten in opstand komen tegen de onderdrukking en dezelfde rechten krijgen als de witte mensen.
De baas van Mandela waarschuwde hem omdat hij merkte dat hij zich het lot van de zwarte mensen erg aantrok. Z'n baas zei: 'Nelson bemoei je niet met de strijd van de zwarte bevolking voor een beter leven. Je kunt als advocaat een goed leven hebben. Je kunt veel geld verdienen, een mooi huis kopen en in een dure auto rijden. Daar gaat het toch om in het leven? Als je kiest voor de strijd voor de zwarten dan verlies je alles.' Maar Mandela koos voor de strijd en verloor inderdaad alles: z'n werk, z'n geld, z'n huis. Maar wat hij niet verloor was z'n ideaal: vrijheid en een menswaardig leven voor de zwarte bevolking.
Nelson Mandela sprak de mensen toe op grote bijeenkomsten waar duizenden mensen bij elkaar kwamen. Hij zei: 'Dit nemen we niet langer, we laten ons niet meer als slaven gebruiken. We zijn er trots op dat we zwart zijn en we zullen niet meer buigen maar we zullen fier en rechtop de witte mensen de waarheid in het gezicht slingeren: dat ze ons op een mensonwaardige manier behandelen en dat de tijd gekomen is waarop we onze kracht zullen laten zien. Nelson Mandela stak zijn vuist omhoog en alle mensen die naar zijn toespraken luisterden staken hun vuist omhoog als teken van hun kracht. En ze riepen: 'De macht aan het volk!'
Er werden stakingen en protestmarsen georganiseerd en de mensen zongen: 'we willen vrijheid en gelijkheid, de macht aan het volk!' Maar iedere keer greep de politie in, er werden veel demonstranten gearresteerd en er vielen ook doden omdat de politie op de menigte schoot. Hierdoor werd de woede van de zwarte mensen steeds groter. Nelson Mandela zei tegen zichzelf: Ik ga er voor vechten dat de mensen van mijn volk het beter krijgen. Al kom ik in de gevangenis of wordt ik doodgeschoten, ik heb er mijn leven voor over.
Omdat hij gezocht werd door de politie moest hij alles in het geheim doen. Hij kon niet bij z'n vrouw en kinderen blijven en hij woonde steeds ergens anders zodat de politie hem niet kon vinden. Hij veranderde zijn uiterlijk, hij liet z'n baard groeien en kleedde zich als tuinman of als bediende.
Maar iemand verraadde Nelson Mandela en op een dag werd hij door een aantal politieauto's klemgereden en gevangen genomen, samen met een aantal kameraden. In de gevangenis zongen ze hun strijdliederen en dat gaf hen de moed om vol te houden. Na een proces dat heel lang duurde werden Mandela en een aantal medestrijders tegen de overheersing van de blanken tot levenslange gevangenisstraf veroordeeld. Ze werden verbannen naar Robbeneiland. Op dat eiland was een gevangenis en het was onmogelijk om te ontsnappen.
Nelson Mandela zat gevangen in een kleine cel en iedere dag moest hij stenen hakken in een steengroeve. Hij en zijn medegevangenen kregen heel weinig te eten. De bewakers scholden de gevangenen uit, treiterden en vernederden hen. Op deze manier probeerden ze hem kapot te maken. Maar ze konden Nelson Mandela niet klein krijgen. Iedere keer, als hij het heel moeilijk had, dacht hij: ik vecht voor mijn volk zodat het ooit bevrijdt wordt van de vernederende onderdrukking en daarom moet ik het volhouden.
Nadat hij al vele jaren gevangen zat vroeg hij aan zijn bewakers of hij op de binnenplaats van de gevangenis een kleine groentetuin mocht aanleggen. Jarenlang weigerden de bewakers toestemming te geven maar Nelson Mandela hield vol en uiteindelijk kreeg hij toestemming.
De grond die hij moest bewerken was steenhard. Hij moest eerst alle stenen weggraven voordat er iets kon groeien. Van de eerste zaden die hij zaaide kwam niet veel op, ze vielen voor een deel op de stenen of ze verdroogden in de zon. Maar langzamerhand werden kleine stukjes grond vruchtbaar. De planten groeiden steeds beter. De groente uit z'n tuin gaf hij aan z'n medegevangenen en aan de bewakers. De zorg voor een klein stukje aarde gaf hem een gevoel van vrijheid.
Na vele jaren op Robbeneiland gevangen gezeten te hebben werd Nelson Mandela naar een andere gevangenis gebracht. Daar vroeg hij om 16 doormidden gezaagde olievaten. Zo ontstonden 32 reusachtige bloempotten die met vruchtbare aarde werden gevuld. Ze werden op het platte dak van de gevangenis gezet omdat daar de hele dag de zon op scheen. Iedere ochtend werkte Mandela enkele uren in zijn tuin van olievaten. Hij kweekte uien, bloemkool, sla, tomaten, bonen, aardbeien en nog veel meer. De bewakers gaven hem zaden van groenten die ze lekker vonden en Mandela gaf aan de bewakers groente die hij oogstte. Iedere zondag bracht hij groenten naar de keuken zodat zijn medegevangenen ook verse groente kregen bij het eten.
De lange weg naar vrijheid van Nelson Mandela
Toen Nelson Mandela na 27 jaar eindelijk de gevangenis mocht verlaten vond hij het heel erg dat hij geen afscheid kon nemen van zijn bewakers.
In het boek over zijn leven schrijft Mandela: 'Zelfs in de meest uitzichtloze tijden zag ik soms een glimp van menselijkheid in een van de bewakers, misschien maar een seconde lang. Maar het was voldoende om me gerust te stellen, zodat ik weer verder kon. De goedheid van de mens is een vlam die wel verborgen, maar niet gedoofd kan worden.'
*   *   *
Samenvatting
Een kort biografisch verhaal over Nelson Mandela. Nelson Mandela was een Zuid-Afrikaans anti-apartheidsstrijder en politicus. Dit verhaal is gebaseerd op zijn autobiografie. Mandela was leider van het ANC en werd in 1963 opgepakt en veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf. In 1990 kwam hij vrij.
Toelichting
Dit verhaal is gebaseerd op de autobiografie van Nelson Mandela: De lange weg naar vrijheid.
Nelson Mandela (18 juli 1918 - 5 december 2013) was een Zuid-Afrikaans anti-apartheidsstrijder en politicus.
Vanaf 1944 was Mandela betrokken bij de strijd van het Afrikaans Nationaal Congres (ANC) tegen het apartheidsregime in Zuid-Afrika. Als leider van de militaire tak van het ANC werd hij in 1963 opgepakt en kreeg hij een levenslange gevangenisstraf opgelegd. In 1990 kwam hij vrij en werd het ANC gelegaliseerd. Samen met president Frederik Willem de Klerk kreeg Mandela in 1993 de Nobelprijs voor de Vrede voor hun inspanningen voor het vreedzaam einde van het apartheidsregime en het leggen van de funderingen voor een nieuw democratisch Zuid-Afrika.
Bij de eerste vrije, niet-raciale verkiezingen in 1994 werd de op dat moment 75-jarige Mandela gekozen tot president. In 1999 trad hij af. In Zuid-Afrika wordt hij beschouwd als de "Vader des Vaderlands." Zijn bijnaam was Madiba, de naam in zijn clan voor Thembu-koningen.
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Feest / viering
Populair
Verder lezen