zondag 3 november 2024

1944
Wassily zette de kunst op zijn kop
VANDAAG
DE DAG
13
december

Op 13 december 1944 overlijdt de schilder Wassily Kandinsky. Kandinsky was oorspronkelijk als jurist verbonden aan de Universiteit van Moskou. In 1896 vertrok hij naar München in Duitsland. Daar studeerde hij eerst twee jaar aan de Anton-Azbé-school en daarna aan de Akademie der Bildenden Künste. Kandinsky schilderde niet alleen maar publiceerde over zijn werk en dat van anderen in diverse essays en periodieken. Kandinsky was een van de schilders die vorm en filosofische ondergrond gaf aan de abstracte kunst in het eerste kwart van de twintigste eeuw. De anekdote wil, dat hij te Murnau, waar hij verbleef met zijn gezellin in 1910, het abstracte schilderen ontdekte, naar aanleiding van een van zijn eigen omgekeerde figuratieve werken: "Ik bevond me onverwacht voor een schilderij van een onbeschrijfelijk overweldigende schoonheid. Verbaasd bleef ik staan, gefascineerd door dit werk... Het schilderij had geen onderwerp, het stelde geen enkel herkenbaar object voor, het was uitsluitend samengesteld uit lichtende kleurvlekken."
13 december geboren
Dick Van Dyke
1925
Heino
1938


1990Arantxa Rus
Nederlands tennisster.
1989Taylor Swift
Amerikaans singer-songwriter, muzikante en actrice.
1988Frank van der Lende
Nederlands radiopresentator.
1981Amy Lee
Amerikaans zangeres (Evanescence).
1975Tom DeLonge
Amerikaans gitarist, songwriter en zanger (blink-182).
1967Jamie Foxx
Amerikaans acteur, zanger en komiek.
1951Winfried Povel
Nederlands diskjockey.
1938Heino
Heinz-Georg Kramm. Duits schlagerzanger.
1937Rob Houwer
Nederlands filmproducent.
1931Ida Vos († 2006)
Joods-Nederlands dichteres en schrijfster.
1925Dick Van Dyke
Amerikaans film- en tv-acteur, komiek.
1920Jan de Troye († 2006)
Nederlands radioverslaggever en omroepbestuurder.
1918Piet Hendriks († 2000)
Nederlands acteur en cabaretier, vooral bekend van zijn rol als 'de ingenieur' in "Ja zuster, nee zuster".
1915Curd Jürgens († 1982)
Duits-Oostenrijks acteur.
1911Trygve Magnus Haavelmo († 1999)
Noors econoom. Nobelprijs voor de Economie 1989.
1797Heinrich Heine († 1856)
Duits dichter van Joodse afkomst.
13 december feestdagen
Paarse Vrijdag - Nederland
Nationale Feestdag - St. Lucia
13 december in de geschiedenis
2003
1577
1937
1966


2006Een speciale nieuwsuitzending van de Franstalige Belgische televisiezender RTBF veroorzaakt veel opschudding: in een onderbreking van het programma wordt gemeld dat Vlaanderen zich onafhankelijk heeft verklaard en dat koning Albert II is gevlucht. Het blijkt bedoeld als een grap, om een debat over de toekomst van België aan te zwengelen.
2003Arrestatie van de Iraakse leider Saddam Hoessein door de Amerikaanse interventiemacht in Irak.
2002De Europese Unie bereikt een akkoord over de toetreding van tien landen: Polen, Tsjechië, Hongarije, Slowakije, Slovenië, Estland, Letland, Litouwen, Malta en Cyprus. Deze landen treden toe op 1 mei 2004.
1999De Maltese olietanker Erika met 30.000 ton dieselolie aan boord breekt in twee stukken voor de zuidkust van Bretagne. Het halfjaar na de ramp lekt er 20.000 ton olie, die de Bretonse kust vervuilt.
1981In polen wordt door Wojciech Jaruzelski de staat van beleg afgekondigd na voortdurend arbeidsonlusten die door de opkomst van de vakbond Solidariteit werden aangewakkerd.
1966Ten zuidoosten van Amsterdam wordt de eerste paal voor een nieuwe wijk geslagen: de Bijlmermeer. De stad wordt mede gebouwd volgens ideeën van de Zwitserse architect Le Corbusier; In zijn functionele stad woont de moderne mens 8 uur, werkt de moderne mens 8 uur en recreërt de moderne mens 8 uur.
1951De Franse Nationale Essemblée keurt het Schuman plan goed. Het Schumanplan was de eerste aanzet tot de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal.
1937Tijdens de tweede Japans / Chinese oorlog wordt de Chinese stad Nankin geplunderd en afgebrand. De dolgeslagen Japanse soldaten verkrachten vrouwen van alle leeftijden, 340.000 Chinese burgers en krijgsgevangenen worden vermoord.
1642Abel Tasman bereikt Nieuw-Zeeland.
1577Sir Francis Drake begint in Plymouth aan zijn reis om de wereld.
862Boudewijn met de IJzeren Arm trouwt met Judith, dochter van Karel de Kale.
13 december overleden
Wassily Kandinsky
1944
Grandma Moses
1961
Robert Long
2006
Jan de Roos
1979


2008Horst Tappert (85)
Duits acteur, vooral bekend door zijn rol als hoofdinspecteur Derrick in de gelijknamige Duitse krimi (1974-1998).
2006Robert Long (63)
Nederlands zanger, cabaretier, columnist en tv-presentator.
1996Harry Mooten (68)
Nederlands accordeonist, vooral bekend als muzikaal begeleider en "grote grijze geitenbreier" in De film van Ome Willem.
1979Jan de Roos (83)
Nederlands (Gronings) straatzanger. De straat was zijn toneel en hij zong de fraaiste liederen van Verdi. Tenminste dat vond hij zelf. Jan de Roos was herkenbaar aan zijn slipjas vol medailles.
1961Grandma Moses (101)
Amerikaans schilderes.
1944Wassily Kandinsky (78)
Russisch / Frans expressionistisch kunstschilder.
1939Joan Nieuwenhuis (83)
Nederlands krantenmaker, journalist en ambtenaar.
1930Fritz Pregl (61)
Oostenrijks chemicus. Nobelprijs voor de Scheikunde 1923.
1521Emanuel I van Portugal (52)
Koning van Portugal (1495-1521).
1466Donatello
Italiaans beeldhouwer die werkzaam was in de vroege Renaissance.
1250Keizer Frederik II (55)
Duits koning en keizer van het Heilige Roomse Rijk (1212-1250).