dinsdag 19 maart 2024

Wereld Feesten Almanak


Ganesh Chaturthi (Geboortedag Ganesha)
Datum:
Land / gebied: Wereld (Hindoes)
Religie: Hindoeïsme
Hindoeïsme Ganesh Chaturthi (Geboortedag Ganesha)4 Sukla Bhadrapada. Meestal in augustus / september. Verering van de god Ganesha, bekend geworden als de melkdrinkende godheid. Ganesh Chaturthi is een hindoeïstische feestdag ter ere van Ganesha, de olifanthoofdige zoon van Shiva en Parvati, die op veel plaatsen aanbeden wordt als god van de wijsheid, welvaart en goed geluk.

Ganesh Chaturthi valt op vrijdag 6 september 2024 en wordt geacht tien dagen te duren, tot de veertiende dag van de wassende maan. In sommige streken van India is dit feest zeer populair (bijvoorbeeld in de deelstaat Maharashtra).

Ganesha (of Ganesh) is de god met het olifantenhoofd. Hij neemt hindernissen weg en is de beschermheilige van reizigers. Hindoes bidden tot Ganesha voor ze aan iets nieuws beginnen, zoals een nieuwe baan of wanneer ze verhuizen.

Het feest wordt gevierd tijdens de maand Bhadrapada, en vangt aan op de vierde dag van de Sukla Chaitra, oftewel op de vierde dag van de wassende maan van de zesde maand. Dat betekent dat het begin van het feest meestal ergens tussen 20 augustus en 15 september valt.

Op de eerste dag van de viering wordt er door de aanbidders eerst ter purificatie een bad genomen, en koopt men vervolgens een beeld van Ganesha. De beelden, voorheen meestal van klei gemaakt maar tegenwoordig van diverse milieu-onvriendelijke pleistersoorten, vindt men in alle soorten en maten, van enkele centimeters tot metershoog. Dit neemt men dan in een processie mee naar huis, alwaar het beeld op een altaar wordt neergezet en versierd. Het beeld laat men voor de duur van het feest staan, en wordt 's ochtends en 's avonds aanbeden en voorzien van offergaven (vooral zoetigheid). Op de laatste dag van het feest wordt het beeld weer meegenomen, en in het water van de dichtstbijzijnde rivier, meer of zee gegooid, en bij ontstentenis daarvan in een emmer water opgelost.

Ganesha is de zoon van Shiva en Parvati. Hij rijdt op een muis of een rat, ook wel op een rund.

Al toen Ganesha nog zeer jong was, wou hij met rust gelaten worden en het liefst was hij alleen. Om die reden en omdat Shiva oorlog ging voeren, had Shiva de kans niet om zijn zoon goed te leren kennen. Na jaren te hebben gestreden keert Shiva terug naar Parvati (zijn vrouw) en Ganesha (zijn zoon). Als hij thuiskomt ziet hij een indringer, en omdat hij zo temperamentvol is, onthoofd hij de indringer meteen. Maar het was al te laat toen hij zag dat die indringer eigenlijk zijn eigen zoon was, die hij op het eerste zicht niet had herkend omdat hij hem nog maar zo weinig had gezien. Shiva beval zijn dienaren om op zoek te gaan naar het eerste het beste dier dat men kon vinden en ze keerden terug met de afgehakte kop van een olifant. Shiva bevestigde de olifantenkop op het levenloze lichaam van zijn zoon die terug tot leven komt en de geschiedenis zou ingaan als de god met de olifantenkop.

Ganesha wordt meestal afgebeeld met een dikke, blote buik, een roze-oranje huid, een rat aan zijn voeten en natuurlijk een olifantenkop. De rat (die opvallend klein is) is zijn persoonlijk vervoersmiddel. Soms heeft hij tussen zijn ogen (boven zijn slurf) een symbool dat op een "3" lijkt, het symbool voor Om (of Aum): de klank (vibratie) waaruit het heelal is ontstaan.

Een feestdag in Bangladesh, India, Indonesië, Maleisië, Mauritius, Myanmar, Nederland, Pakistan, Sri Lanka.

Verder lezen

Zie ook

Actueel

Komende feesten