maandag 11 november 2024

Volksverhalen Almanak


De twee zusters uit Deventer


De twee zusters uit DeventerWie goed toeziet, ontdekt misschien dat van de Deventer Bergkerk de ene toren langer is dan de andere. Het verschil is minimaal, evenals dat het geval was bij de twee zusters, wier verhaal aan dat van de torens verbonden is.
In het middeleeuwse Deventer waren de luiken van een der pakhuizen al jaren gesloten. Het laatste mud rogge en het laatste pak stokvis waren al lang naar buiten gedragen en het verguldsel op de gevelsteen, die St. Olaf voorstelde, begon te bladderen. Ook in het woongedeelte van het statige huis was weinig leven. Twee zusters sleten er haar eentonige leven sinds hun ouders het tijdelijke met het eeuwige hadden verwisseld. Voor elkaar hadden zij geen enkel geheim, maar de zoete dromen van hun jeugd, die zij met elkander hadden gedeeld, waren sinds lang vervlogen.
Op dezelfde dag zouden zij zijn getrouwd, maar nu al jaar in, jaar uit, wachtten zij tevergeefs op hun bruidegoms. Vrolijk waren de jonge kapiteins uitgevaren naar het noorden, maar hun koggeschepen waren nimmer teruggekeerd. De bolle zeilen, die steeds kleiner leken te worden, waren het laatste wat Joanne en Mechteld hadden gezien. Het najaar verging en de schepen keerden niet terug. De seizoenen volgden elkaar op en de zusters bleven wachten. Wat hadden ze anders moeten doen? Langzaam, zoals twee aaneen gekoppelde schepen de IJssel afzakken, gleden ze samen naar het einde van haar leven.
Het enige waar ze nog belang in stelden, was het vorderen van de bouw van de St. Nicolaaskerk op de Berg.
Daar liepen ze elke dag naar toe en keken hoe de torens groeiden. Of was het omdat ze op de Berg verder over de IJssel naar het noorden konden kijken, vanwaar Willem en Hugo terug zouden keren? De onrust van het wachten was langzamerhand in berusting overgegaan en terwijl de torens groeiden, steeg in hen een echte rust. Wanneer ze omhoog tuurden en een leidekker zwaaide naar hen, dan zwaaiden zij terug, alsof ze niet alleen de torens groetten, maar ook de eindbestemming van hun leven. Toen, terwijl de zomerzon in herfstnevels werd weggevoerd, klopte de dood haar op de schouders. Ze werden ziek en als een rookwolkje vervloog hun leven in de lucht. Op datzelfde moment werden de klokken van de nieuwe kerk ingeluid.
*   *   *
Samenvatting
Een sage uit Overijssel over de Deventer Bergkerk.
Toelichting
De Bergkerk (of St. Nicolaaskerk) in Deventer is een Romaanse kruisbasiliek in de binnenstad van Deventer. De kerk bevindt zich op een oude rivierduin in het Bergkwartier. De Bergkerk werd gebouwd in de jaren 1198-1209, vlakbij het toenmalige Deventer havenkwartier. De kerk werd aan Sint-Nicolaas gewijd, de beschermheilige van de schippers.
Er is ook een andere legende die beschrijft hoe tot de bouw van de Bergkerk zou zijn gekomen. Twee Deventer zussen, Martha en Beatrix, waren onder de indruk van een ridder die in Deventer was gekomen. Zij streden beide om de gunst van deze man. Beatrix trouwde uiteindelijk met de ridder, terwijl ze Martha alleen achterliet. Martha liet daarop de kerk met de twee torens bouwen, de een iets hoger dan de ander, aangezien beide zusters ook in lengte verschilden. Dit zou het vermeende verschil in hoogte tussen de beide westtorens verklaren.
Trefwoorden
Basisinformatie
Populair
Verder lezen