Het dagboek van Anne Frank
Een korte biografie van Anne Frank (1929-1944) en een chronologische keuze uit het dagboek. Vanaf haar dertiende verjaardag (12 juni 1942) tot en met de inval in het Achterhuis (4 augustus 1944).
"Ik ben, O, zo blij dat ik
je meegenomen heb"
je meegenomen heb"
Enkele dagen later, op 15 mei, bezetten de Nazi's Nederland en begon ook hier Hitlers 'Entjuding'. Dit hield in dat joden een ster moesten dragen, geen eigen bedrijf mochten hebben en dat joodse kinderen alleen nog naar joodse scholen mochten. Om problemen te voorkomen liet Otto Frank in 1941 zijn zaak overnemen door zijn medewerker Johannes Kleiman, die hij al sinds 1923 kende.Voor haar dertiende verjaardag in 1942 kreeg Anne Frank een dagboek cadeau. Ze begon er meteen in te schrijven. Het grootste deel van haar dagboek gaat over haar tijd in het achterhuis. Zo heet de plek waar Anne moest onderduiken. Ze moest zich daar samen met haar ouders, haar zus en nog vier andere joden verstoppen.
Hun leven liep gevaar.In de ruim twee jaar dat zij verborgen zit schrijft zij enkele schriften vol. Op het einde van de onderduiktijd herschrijft Anne Frank haar dagboeken met het plan er een boek van te maken dat na de oorlog uitgegeven kan worden. In 1947 publiceert Otto Frank de dagboeken van zijn overleden dochter. Het dagboek van Anne Frank wordt een van de meest gelezen boeken ter wereld.
Fragmenten dagboek Anne Frank
Hoewel Anne Frank op haar verjaardag niet kan weten dat zij een maand later moet onderduiken, begint zij haar nieuwe dagboek met de volgende zin:
- 12 juni 1942 -"Ik zal hoop ik aan jou alles kunnen toevertrouwen, zoals ik het nog nooit aan niemand gekund heb en ik hoop dat je een grote steun voor me zal zijn."
Drie maanden later in haar schuilplaats schrijft zij:
- 28 september 1942 -"Ik ben, O, zo blij dat ik je meegenomen heb."
- 28 september 1942 -"Tot nu toe heb ik bijna uitsluitend gedachten in mijn boek geschreven en tot leuke verhalen die ik later eens kan voorlezen is het nooit gekomen. Maar ik zal in vervolg maar niet of minder sentimenteel zijn en mij meer aan de werkelijkheid houden."
Anne Frank heeft een kritische blik, niet alleen voor anderen, maar ook voor zichzelf.
- 15 juli 1943 -"Lieve Kitty,
Ik kan me bij al mijn handelingen bekijken, alsof ik een vreemde was. Helemaal niet vooringenomen of met een zak vol verontschuldigingen sta ik dan tegenover de Anne van elke dag en kijk toe wat die goed en slecht doet."
Nadat Anne Frank een jaar lang een dagboek heeft bijgehouden, begint zij sommige dagboekaantekeningen te herschrijven tot verhalen. Zij geeft die verhalen titels zoals 'Het Beste Tafeltje', 'Aardappelschillen' en 'Als de klok half negen slaat'.
En in een apart schrift, het 'Verhaaltjesboek' schrijft Anne Frank naast deze waargebeurde verhalen ook fantasieverhalen. Na de oorlog zijn deze verhalen gepubliceerd onder de titel 'Verhaaltjes en gebeurtenissen uit het Achterhuis'.
En in een apart schrift, het 'Verhaaltjesboek' schrijft Anne Frank naast deze waargebeurde verhalen ook fantasieverhalen. Na de oorlog zijn deze verhalen gepubliceerd onder de titel 'Verhaaltjes en gebeurtenissen uit het Achterhuis'.
- Uit 'Als de klok half negen slaat' -"Margot en moeder zijn zenuwachtig. 'SST... vader, Stil Otto, SST.. Pim! Het is half negen. Kom nu hier, je kunt niet meer het water laten lopen. Loop zachtjes!' Dit zijn de diverse uitroepen van haar vader in de badkamer. Klokslag half negen moet hij in de kamer zijn. Geen druppel water, geen wc, niet lopen, allles stil."
In maart 1944 komt er op de vrije radiozender Oranje vanuit Engeland een oproep om na de oorlog voor de geschiedschrijving dagboeken van gewone burgers te verzamelen.
Dan beseft Anne Frank dat haar dagboek misschien wel interessant voor anderen zou kunnen zijn. Zij vat het plan op haar dagboek te bewerken tot een echt boek.
Dan beseft Anne Frank dat haar dagboek misschien wel interessant voor anderen zou kunnen zijn. Zij vat het plan op haar dagboek te bewerken tot een echt boek.
- 29 maart 1944 -"Gisteravond sprak minister Bolkestein voor de Oranjezender erover dat er na de oorlog een inzameling aan dagboeken en brieven van deze oorlog zou worden gehouden. (..) Stel je voor hoe interessant het zou zijn als ik een roman van het Achterhuis uit zou geven."
- 5 april 1944 -"Niemand die zelf niet schrijft weet hoe fijn schrijven is; vroeger betreurde ik het altijd dat ik in ’t geheel niet tekenen kon, maar nu ben ik overgelukkig dat ik tenminste schrijven kan. En als ik geen talent heb om voor kranten of boeken te schrijven, wel, dan kan ik nog altijd voor mezelf schrijven. Maar ik wil verder komen, ik kan me niet voorstellen, dat ik zou moeten leven zoals moeder, mevrouw van Daan* en al die vrouwen die hun werk doen en later vergeten zijn. Ik moet iets hebben naast man en kinderen, waar ik me aan wijden kan! O ja, ik wil niet zoals de meeste mensen voor niets geleefd hebben. Ik wil van nut of plezier zijn voor de mensen, die om mij heen leven en die mij toch niet kennen, ik wil nog voortleven, ook na mijn dood!"
Over haar neerslachtige perioden en de hoop op bevrijding schreef ze:
- 3 mei 1944 -"Ik ben vaak neerslachtig geweest, maar nooit wanhopig, ik beschouw dit schuilen als een gevaarlijk avontuur, dat romantisch en interessant is. Ik beschouw elke ontbering als een amusement in mijn dagboek. Ik heb me nu eenmaal voorgenomen dat ik een ander leven zal leiden dan andere meisjes en later een ander leven dan gewone huisvrouwen. Elke dag voel ik hoe m'n innerlijk groeit, hoe de bevrijding nadert, hoe mooi de natuur is, hoe goed de mensen in m'n omgeving, hoe interessant en amusant dit avontuur! Waarom zou ik wanhopig zijn?"
Haar dagboek nog eens helemaal doorlezend denkt Anne Frank wekenlang na over haar plan een boek over het Achterhuis te schrijven.
- 11 mei 1944 -"Nu over iets anders: Je weet allang dat m'n liefste wens is dat ik eenmaal journaliste en later een beroemde schrijfster zal worden. (..) na de oorlog wil ik in ieder geval een boek getiteld 'Het Achterhuis' uitgeven. Of dat lukt blijft ook nog de vraag, maar m'n dagboek zal daarvoor kunnen dienen. (..)"
- 21 juli 1944 -"Het is me ten enenmale onmogelijk alles op te bouwen op de basis van dood, ellende en verwarring. Ik zie hoe de wereld langzaam steeds meer in een woestijn herschapen wordt, ik hoor steeds harder de aanrollende donder, die ook ons zal doden, ik voel het leed van miljoenen mensen mee, en toch, als ik naar de hemel kijk, denk ik, dat dit alles zich weer ten goede zal wenden, dat ook deze wreedheid zal ophouden, dat er weer rust en vrede in de wereldorde zal komen. Intussen moet ik m'n denkbeelden hoog en droog houden, in de tijden die komen zijn ze misschien toch uit te voeren!"
De laatste dag in het achterhuis. Op 1 augustus 1944 schreef Anne voor het laatst in haar dagboek.
- 1 augustus 1944 -"In gezelschap is de lieve Anne dus nog nooit, nog niet één keer te voorschijn gekomen, maar in het alleenzijn voert zij haast altijd de boventoon. Ik weet precies wat hoe ik zou willen zijn, hoe ik ook ben... van binnen, maar helaas, ik ben het enkel voor mezelf. En dat is misschien, neen, heel zeker de reden waarom ik mezelf een gelukkige binnennatuur noem en andere mensen me een gelukkige buitennatuur vinden. Van binnen wijst de reine Anne me de weg, van buiten ben ik niets dan een van uitgelatenheid zich losrukkend geitje."
"Het snikt in me: Zie je wel, dat is er van je terechtgekomen, slechte meningen, spottende en verstoorde gezichten, mensen die je antipathiek vinden, en dat alles alleen omdat je niet naar de goede raad van je eigen goede helft luistert. Ach, ik zou wel willen luisteren, maar het gaat niet, als ik stil en ernstig ben, denkt iedereen dat het een nieuwe komedie is, en dan moet ik me wel met een grapje eruit redden, nog niet eens over m'n eigen familie gesproken, die beslist denkt dat ik ziek ben, me hoofdpijnpillen en kalmeertabletten laat slikken, m'n hals en voorhoofd voelt of ik koorts heb, naar m'n ontlasting vraagt en m'n slechte bui bekritiseert, dat houd ik niet vol, als er op me gelet wordt, dan word ik eerst snibbig, dan verdrietig en ten slotte draai ik m'n hart weer om, draai het slechte naar buiten, het goede naar binnen en zoek aldoor naar een middel om te worden, zoals ik zo erg graag zou willen zijn en zoals ik zou kunnen zijn, als... er geen andere mensen in de wereld zouden wonen.
Je Anne M. Frank"
In 10 weken, van 20 mei tot 4 augustus 1944 herschreef Anne Frank een groot deel van haar dagboek. Vooral het begin van het dagboek verbetert zij sterk. Ondertussen schrijft zij ook verder in haar gewone dagboek. Het herschrijven wordt afgebroken door de arrestatie op 4 augustus 1944. Anne Frank heeft dan 324 losse vellen volgeschreven.
Op 4 augustus 1944 sloeg het noodlot toe. De Duitsers ontdekten het achterhuis en arresteerden de onderduikers. Via Westerbork kwamen de onderduikers in september terecht in het Duitse concentratiekamp Auschwitz-Birkenau in Polen. Daar werden mannen en vrouwen van elkaar gescheiden. Dit betekende dat ook de acht onderduikers uiteindelijk van elkaar gescheiden werden.Na de arrestatie in augustus 1944 heeft Anne Frank nog zeven maanden geleefd. In de winter van 1944 moest zij samen met Margot naar Bergen-Belsen, een kamp in het noorden van Duitsland.
Anne en Margot Frank zijn in maart 1945 in Bergen-Belsen gestorven aan tyfus. Tyfus is een besmettelijke en gevaarlijke ziekte. In het kamp Bergen-Belsen hielden de nazi's duizenden joden gevangen. Maar ze gaven hen bijna niets te eten en de hygiënische omstandigheden waren slecht. Duizenden gevangenen stierven aan honger en ziektes.
Op 15 april 1945 bevrijdden Engelse soldaten het kamp. Ze troffen duizenden dode gevangenen aan. De weinige overlevenden waren erg ziek. Er was geen tijd om alle doden netjes te begraven. Ze zijn in grote kuilen gegooid. Ook Anne en Margot Frank.
In juli 1945 krijgt de vader van Anne, Otto Frank, verdrietig nieuws. Hij hoort dat Anne en Margot in het kamp Bergen-Belsen gestorven zijn. Op dat moment geeft Miep Gies hem de dagboeken, schriften en losse vellen van Anne. Zij en Bep hadden die papieren na de arrestatie in het achterhuis gevonden. Miep had ze al die tijd voor Anne bewaard. Otto Frank vond het een wonder dat Annes dagboek bewaard was gebleven. Eerst wilde hij het niet lezen. Zijn verdriet was te groot. Later begon hij langzaam te lezen. Elke dag een stukje.
Hij was verbaasd over zijn dochter. Het was een heel andere Anne dan de Anne die hij gekend had. In haar dagboek stonden allemaal dingen die ze hem nooit verteld had. Otto Frank las ook dat Anne van plan was om na de oorlog een boek over haar ervaringen in het achterhuis te schrijven. Hij ontdekt ook dat ze voor dat boek al een groot deel van haar dagboek herschreven had op losse vellen gekleurd papier.
Otto Frank liet Annes dagboek aan familieleden en vrienden lezen. Zij vonden het bijzonder en daarom besloot hij om er een echt boek van te maken. Dat verscheen twee jaar later met als titel: 'Het Achterhuis'. Eerst in Nederland, later ook in heel veel andere landen. Mensen uit de hele wereld wilden 'Het Achterhuis' lezen.
In dat boek hadden de familie Van Pels, Fritz Pfeffer en de helpers andere namen gekregen. Anne had die andere namen bedacht. De familie Van Pels wilde zij de familie Van Daan noemen. Fritz Pfeffer noemde zij Albert Dussel. Miep Gies werd Miep van Santen, Bep Voskuijl werd Elli Vossen, Johannes Kleiman werd Simon Koophuis, Victor Kugler werd Harry Kraler enzovoort. Otto Frank nam die namen zoveel mogelijk over. In de nieuwere uitgaven van 'Het Achterhuis' (vanaf 1991) staan de helpers er wel met hun echte namen in.Het huis op de Prinsengracht 263, waarin Anne haar dagboek heeft geschreven, is sinds 1957 in het bezit van de 'Anne Frank Stichting', die het volledig heeft laten restaureren. Hoewel het voorhuis gemoderniseerd is, heeft men het Achterhuis zoveel mogelijk in zijn oorspronkelijke toestand gelaten. Het Anne Frank Huis dient nu als museum, herdenkingsplaats en documentatiecentrum.
Bovenstaande teksten zijn overgenomen van de officiële site van het Anne Frankhuis en de Anne Frank Stichting: annefrank.org. Op deze site vind je veel tips voor werkstukken over oorlog, geweld en rassenhaat.
Zie ook
Populair
Verder lezen
De heksenwaag te Oudewater
Anansi en de Dood