Sprookjes en verhalen uit Gelderland

Het RuitergatEen Veluwse sage over dwaallichten in een moeras. In het Ruitergat - op de weg van Hoog Soeren naar Wiesel - verdronk een Fransman met paard en al, misleid door de dwaallichten in het moeras. Jaren later werden de sabel en de geraamten van man en paard opgedolven.Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 2 min.

De zwarte vrouw van StaverdenDe legende over Leonora die wegkwijnde van liefdesverdriet. Leonora van Barchem vlucht naar haar pleegmoeder en vertelt haar noodlottige verhaal. Ze verliest haar grote liefde en moet met de man trouwen die hem heeft vermoord. Radeloos kwijnt ze weg van liefdesverdriet en sterft.Legende | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 9 min.

De Geknielde ManEen Veluws volksverhaal over een versteende rover. In de bossen van Vierhouten woont een beruchte rover. Op een dag komt hij een vioolspeler tegen die de kunst beheerst d.m.v. klanken mensen of dieren te laten verstenen. De vioolspeler verandert de rover in een beuk die de vorm heeft van een knielende man.Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 4 min.

Jonker Adam van DeelenEen Gelderse sage over een jonge en avontuurlijke jonker. De jonker van het kasteel van Eck en Wiel is graag onder het gewone volk en avontuurlijk ingesteld. Hij gaat dan ook op een lange zeereis, maar leidt schipbreuk. Jaren verblijft hij op een onbewoond eiland, met als enig gezelschap een leeuw.Streekverhaal | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 15 min.

Schele GuurteEen Gelderse sage over een heuvel die zich op Kerstavond opent. Op kerstavond moet een 17-jarig meisje van haar gemene stiefmoeder nog 's nachts door het bos lopen om in Vorden olie te halen. Om klokslag 12 uur ziet ze de heuvel van Schele Guurte glanzen van licht, goud en edelstenen.Streekverhaal | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 8 min.

Van de Aardmansberg en de EchoputEen sage over een aardmannetje in een Veluwse berg. In de Aardmansberg woont al eeuwen een kwaadaardig aardmannetje. Hij pest en plaagt de mensen 's nachts. Pas tweehonderd jaar geleden - bij het bouwen van een waterput - kwam de mens erachter dat hij ook getrouwd is.Volksverhaal | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 5 min.

De Buntermansberg te NunspeetEen Gelderse sage over een afschuwelijke moord. Een marskramer wordt door een herbergier in Nunspeet vermoord. Terwijl hij met zijn vrouw het lijk in zijn eigen tuin aan het begraven is, komt de brouwersknecht een vat bier brengen. Ze geven hem zwijggeld...Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 5 min.

De rover SchinderhannesEen Achterhoeks volksverhaal over een beruchte roverhoofdman. Het dorpje Neede in Gelderland heeft geen last gehad van de beruchte rover Schinderhannes (1777-1803). Deze volksoverlevering verklaart waarom...Volksverhaal | Gelderland | vanaf 12 jaar | ca. 3 min.

De koolhaas in Lochem
Spotverhaal | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 4 min.

De Grote en de Kleine HulEen Veluwse sage over het ontstaan van twee heuvels. Een reus ontdekt dat zijn oven stuk is en gaat aan zijn buurman vragen of hij de volgende dag de zijne mag gebruiken om brood in te bakken. Dat mag en wanneer hij de andere morgen met het meel onder zijn armen op weg gaat, raken zijn klompen vol zand.Sage | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 6 min.

Mooi-Ann van VelpDe sage die vertelt hoe 's nachts mannen worden verleid rondom spookkasteel Biljoen in Velp. Een spookverhaal: een jong meisje heeft een verhouding met de jonkheer van kasteel Biljoen. De jonkheer ontvoert haar, maar door één of andere omstandigheid, komt zij in de vijver terecht en verdrinkt.Sage | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 23 min.

De verborgen schat van kasteel Ravenhorst
Volksverhaal | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 8 min.

Het boertje van Wakelslag en de duivelEen Gelders volksverhaal over een boer die de duivel te slim af is. Een arme man verliest zijn huis en hij roept de hulp van de duivel in. Hij kan een huis krijgen, maar in ruil voor zijn ziel. De man weigert dit...Duivelsprookje | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 10 min.

De brandende schaapherderEen sage over een dolende vuurgeest nabij Wolfheze. Wanneer 's nacht twee mannen langs het spoor aan het werk zijn, zien ze opeens een vreemd licht verschijnen. Ze denken eerst dat het een locomotief met maar één lamp is, maar dat is toch wel erg raar.Streekverhaal | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 2 min.

De heks van de RietmolenEen Gelders volksverhaal over een bezoek aan een heksensabbat. Een oude meid van een boer in Neede is wat eigenaardig. Twee knechten volgen haar 's nachts en komen er achter dat ze kan heksen. Ze zien haar een toverspreuk prevelen en - zoef - weg is ze. Eén knecht denkt: 'Wat zij kan, kan ik ook.Volksverhaal | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 10 min.

Hoe een schipper door de duivel werd gehaaldEen Harderwijks volksverhaal over een dronken zeeman. Stomdronken gaat een schipper samen met zijn knecht uit varen op de Zuiderzee. Al snel verdwijnt de schipper in het achteronder en hoort de knecht stemmen. Als hij gaat kijken ziet hij een zwarte man waarmee de schipper dobbelt en jenever drinkt.Volksverhaal | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 7 min.

Het DuivelshuisEen verhaal over het Duivelshuis van Arnhem door Simone Hendriks. Heel lang geleden, omstreeks 1450, werd er een huis gebouwd voor Maarten van Rossum. Het huis stond in het oude Arnhem. Maarten van Rossum was een veldheer, in dienst van Karel van Gelre. Het was een berucht en wild man.Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 11 min.

De verdwaalde boodschappenjongenHet winnende verhaal van de Arnhemse volksverhalenwedstrijd. Het rommelde in zijn maag. Berend deed boodschappen voor oma Aantje en ook voor hemzelf. Sinds zijn moeder overleden was en vader vaker op zee zat dan in de kroeg, ging de jongen minstens een keer per week naar de markt. Maar stilaan had hij er de pest in.Sage | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 14 min.

Het jodenmeisje van RuurloEen Gelderse sage over een onmogelijke liefde. Ten tijden van de pestepidemie van de 14e eeuw, krijgen de joden de schuld van de Zwarte Dood. Een joodse vader en dochter ontkomen aan de woede van het volk, omdat de ridder van Ruurlo verliefd op haar is.Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 8 min.

De legende van de Pottem
Gelderland | vanaf 12 jaar | ca. 3 min.

Het verzonken slot aan de NiersEen Gelderse sage over een bandeloze en slechte kasteelheer. De hoogmoedige, hebzuchtige en bandeloze bewoner van een kasteel, dat net over de grens met Duitsland ligt, krijgt op een avond bezoek van een oude pelgrim. Deze laat het kasteel geheel en al in de diepte verdwijnen.Sage | Gelderland | vanaf 10 jaar | ca. 4 min.

De reus en de vier mudzakken roggeEen sage over de herkomst van landschapsnamen in Vierhouten. Een reus woont even ten zuiden van Vierhouten. Op een dag pakt hij een boer met zijn ploeg en paard op als speelgoed voor zijn dochter. De reus laat de man pas gaan in ruil tegen vier mudzakken rogge.Streekverhaal | Gelderland | vanaf 12 jaar | ca. 3 min.

Het wonderkruisje van ReijerinkEen Gelders volksverhaal over een wonder in een ravennest. Een boer en zijn knecht sluiten een weddenschap af over het uitkomen van de eieren in een ravennest: komen ze voor Pasen uit of niet. De boer dreigt te verliezen en kookt stiekem de eieren; nu zullen ze zeker niet meer uitkomen.Paasverhaal | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 6 min.

De behekste schapen
Volksverhaal | Gelderland | vanaf 8 jaar | ca. 4 min.

De witte juffer van KernhemEen Edese sage over een vergeefs verliefde jonkvrouw. Over het Landgoed Kernhem nabij Ede gaan verschillende verhalen: (a) er spookt een witte juffer rondt, die geen rust kan vinden en nog altijd op haar geliefde wacht, (b) uit een zwerfkei stroomt bloed als je er met volle maan een speld in steekt...Sage | Gelderland | vanaf 9 jaar | ca. 4 min.

De Arnhemse zwaardvegerEen historisch verhaal over de hertog van Alva en de geuzen. Een zwaardveger uit Arnhem pocht dat hij in zijn eentje wel honderd Spaanse lansiers aankan. Dat moet hij bewijzen en wordt voor de hertog van Alva gevoerd.Historisch verhaal | België | vanaf 12 jaar | ca. 4 min.