dinsdag 10 december 2024

1791
Wolfgang met de groene jas
VANDAAG
DE DAG
5
december

Op 5 december 1791, even na één uur in de morgen, overlijdt op 35 jarige leeftijd Wolfgang Amadeus Mozart, de dan al beroemde Oostenrijkse componist, pianist, en dirigent. Ondanks het feit dat er veel over het leven van Mozart bekend is door verslagen uit zijn tijd, zijn er twee zaken die nog steeds bron zijn voor speculaties: hoe Mozart er nou werkelijk uit zag en ten tweede de mysterieuze omstandigheden rond zijn vroegtijdige dood. Het laatste neemt soms mythische proporties aan: de verschijning van de geheime opdrachtgever voor het Requiem dat hij niet zou voltooien, en de vele vergiftigingsverhalen. Over zijn uiterlijk: in april 2005 werd in een officiële publicatie gemeld dat het onbekende portret dat in 1999 in de Berlijnse Gemäldegalerie werd gevonden, een afbeelding is van Mozart (Mozart met de groene jas). Het portret is in 1791 geschilderd door Edlinger tijdens een bezoek van Mozart aan München. Het is ironisch dat dit betrouwbare Edlinger portret enorm afwijkt van het portret dat waarschijnlijk het bekendst is, nl. Mozart met de rode jas, een postuum portret uit 1819 door Kraft.
5 december geboren
J.J.Cale
1938
Little Richard
1932
Jeroen Krabbé
1944


1983Igor De Camargo
Braziliaans voetballer.
1977Peter van der Vlag
Nederlands voetbalkeeper.
1955Marianne Weber
Nederlands zangeres van het levenslied.
1951Morgan Brittany
Amerikaans actrice, speelde in Dallas.
1946José Carreras
Spaans tenor en operazanger.
1944Jeroen Krabbé
Nederlands acteur en kunstschilder.
1941Lubertus Pit
Nederlands bestuurder, voormalig burgemeester van Loppersum (Groningen).
1938J.J.Cale
Amerikaans zanger en songwriter ('After Midnight' en 'Cocaine').
1932Little Richard
(Richard Wayne Penniman). Predikant. Een van de eerste Amerikaanse rock- en roll-artiesten, nam vanwege zijn geloof afstand van het genre.
1927Bhumibol de Grote
Phra Chaoyuhua Bhumibol Adulyadej. Van Af 9 juni 1946 de 9e koning van de Chakri dynastie in Thailand.
1890Fritz Lang († 1976)
Oostenrijks-Amerikaans filmregisseur.
5 december feestdagen
Klausjagen - Zwitserland
Martelaarschap Fatima - Iran - Islam
Sinterklaas - Nederland
5 december in de geschiedenis
2006
1980
1977
1933


2006Het leger van de Fiji-eilanden pleegt een staatsgreep. Bevelhebber Bainimarama neemt de macht over en onslaat premier Qarase . De twee hadden ruzie over een amnestieregeling voor de daders van een vorige staatsgreep,zes jaar geleden. Qarase wil de coupplegers vrijlaten, maar Bainimarama is daar fel tegen, hij wil ook de corruptie aanpakken.
2006De Braziliaanse regering besluit een groot stuk van het Amazonegebied in het noorden van Brazilië een beschermde status tegeven. Het gebied is vier keer zo groot als Nederland. De nieuwe status houdt in dat er bijna geen hout meer gekapt mag worden en dater streng zal worden opgetreden tegen stropers. Milieu-organisaties pleitten hier al jaren voor en noemen het een historisch belangrijk besluit.
1980De Nederlandse publieke omroepvereniging VARA zendt de eerste 'Kinderen voor kinderen' uit.
1977President Anwar al-Sadat van Egypte kondigt aan de relaties met Syrië, Libië, Algerije en Zuid-Jemen te verbreken.
1974De laatste aflevering van Monty Python's Flying Circus wordt uitgezonden.
1946New York wordt verkozen tot permanente zetel van de Verenigde Naties.
1933Einde aan verbod op alcoholgebruik(de drooglegging) in de Verenigde Staten.
1930De Maasvallei rond Luik wordt overdekt met een dikke mist. Hiermee samen vormen zwaveloxiden en andere irriterende gassen, uitgestoten door de plaatselijke industrie, een dodelijke nevel. Duizenden mensen raken vergiftigd, zesenzestig mensen sterven.
5 december overleden
Frits Philips
2005
Claude Monet
1926
Wolfgang Amadeus Mozart
1791


2013Nelson Mandela (95)
Zuid-Afrikaans anti-apartheidstrijder en politicus. Zie: De lange weg naar vrijheid van Nelson Mandela.
2007Karlheinz Stockhausen
Duits componist.
2006David Bronstein
Russisch schaakgrootmeester.
2005Frits Philips (100)
Nederlands Industrieel. Zoon van oprichter Philipsconcern.
2000Frits Bernard Hotz (78)
Nederlands schrijver van verhalen. Ontvanger P.C. Hooftprijs 1998.
1991Aad Mansveld
Nederlands voetballer en trainer.
1926Claude Monet (86)
Frans kunstschilder.
1925Wilhelmina Drucker (78)
Wilhelmina Elisabeth Lensing, Nederlands feministe (de Vrije Vrouwen Vereeniging en Dolle Mina).
1870Alexandre Dumas
Frans schrijver. (De drie musketiers).
1791Wolfgang Amadeus Mozart (35)
Oostenrijks componist, pianist, en dirigent. Zijn werk heeft veel invloed gehad op latere componisten (bijvoorbeeld Ludwig van Beethoven en Johannes Brahms).
771Carloman
Koning der Franken. Zoon van Pepijn de korte en broer van Karel de grote.