dinsdag 19 maart 2024

Volksverhalen Almanak


De verstandige en eerlijke ezels


Een boer bezat eens drie huisdieren: een paard, een ezelin en een varken. Het paard en de ezelin moesten werken en daarvoor kregen zij het nodige voer. Veel gunstiger leek het lot van het varken, dat niet werkte, maar toch overvloedig te eten kreeg.
Op een dag nu zei het paard tegen de ezelin: "Hoe dwaas en tevens ondankbaar is onze heer toch. Zie toch eens, hoe hard wij moeten werken, en wij krijgen daarvoor precies afgepast eten, terwijl het varken, dat helemaal niets doet, massa"s te eten krijgt."
"Wacht maar," antwoordde de ezelin, "tot het geschikte tijdstip aanbreekt. Je zult dan het treurige einde van het varken zien en je ervan kunnen overtuigen, dat het niet voor niets zoveel te eten heeft gekregen, omdat genot zonder arbeid nog nooit iemand goed is bekomen."
Het duurde inderdaad niet lang of het gemeste varken werd geslacht.
De ezelin had in die tijd een jong, dat de voorspelling van zijn moeder had gehoord. Toen hij later een iets grotere portie gerst kreeg, wilde hij dat niet opeten, omdat hij bang was, dat hij het lot van het zorgvuldig gemeste varken zou moeten delen. Maar zijn moeder stelde hem met de volgende woorden gerust: "Je kunt het zonder angst opeten, mijn kind, want niet het genot brengt de dood, maar het nietsdoen!"
*   *   *
Samenvatting
Een fabel uit de Joodse traditie over luiheid en nietsdoen. Het paard en de ezel moeten hard werken, terwijl het varken met nietsdoen overvloedig te eten krijgt. In een gesprek tussen paard en ezel blijkt dat het niet voor niets is dat het varken zoveel te eten krijgt. Moraal: luiheid brengt niet veel goeds.
Toelichting
Veel joodse verhalen komen uit de mondelinge geloofsleer die pas later is opgeschreven in bijvoorbeeld de talmoed (400 na Chr.) en de midrasj-verzamelingen (van 400 na Chr. tot 1350 na Chr.). Dit verhaal komt uit een midrasj-verzameling en gaat over een van de geboden die het geloof voorschrijft (luiheid).
Trefwoorden
Basisinformatie
Thema
Bron
"Volksverhalen uit kleurrijk Nederland. Dieren. Dierenverhalen uit de Chinese, Joodse, Nederlandse, Indiase, Turkse, Surinaamse, Marokkaanse en Indonesische verteltraditie" uitgegeven door Lemniscaat, Rotterdam, 1990.
Populair
Verder lezen