donderdag 5 december 2024

1873
Van ons!
VANDAAG
DE DAG
26
maart

Nadat in 1871 Groot-Brittannië en Nederland het Sumatra Verdrag tekenden, krijgt Nederland de "vrije hand" in Atjeh, een sultanaat op het noordelijke deel van het Indonesiche eiland Sumatra. Op 26 maart 1873 start het Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger een grote operatie om Atjeh in te nemen. De eerste expeditie loopt uit op een zwaar verlies voor de Nederlanders. Een jaar later onderneemt het KNIL een tweede poging waarbij het paleis van de Sultan wordt bezet. De Sultan weet te vluchten en blijft zich verzetten tegen de bezetters. Na 30 jaar bloedige gevechten waarbij 70 000 inwoners van Atjeh omkwamen wordt in 1904 Atjeh onderworpen. De Atjehnezen vinden dat zij zich nooit hebben overgegeven, en stellen het einde van de oorlog met Nederland op 1942 toen Nederland zich in Indië overgaf aan de Japanners.
26 maart geboren
Rudolf Dassler
1898
Tennessee Williams
1911
Dario Fo
1926


1992Stoffel Vandoorne
Belgisch autocoureur.
1973Larry Page
Een van de oprichters van Google de Internetzoekmachine.
1971Anouk van Nes
Nederlands actrice en presentatrice.
1968Martijn Krabbé
Nederlands radio- en televisiepresentator.
1968Laurent Brochard
Frans wielrenner.
1962Paul de Leeuw
Nederlands zanger, tv-presentator en cabaretier.
1948Steven Tyler
Steven Victor Tallarico, Amerikaans zanger van de rockband Aerosmith.
1944Diana Ross
Amerikaans soulzangeres.
1943Bob Woodward
Amerikaans journalist, onthulde Watergate schandaal.
1931Leonard Nimoy
Amerikaans acteur.
1926Dario Fo
Italiaans komiek, regisseur en schrijver. Nobelprijs voor de Literatuur 1997.
1913Paul Erdös
Hongaars wiskundige, zeer productief op het gebied van getaltheorie, analyse en numerieke wiskunde.
1911Tennessee Williams († 1983)
Amerikaans (toneel)schrijver, 'A Streetcar Named Desire'.
1898Rudolf Dassler
Duits ondernemer, richtte in 1949 na ruzie met zijn broer Adolf van de Adidas fabrieken, Puma sportschoenen op.
26 maart feestdagen
Ramadan - Islam
Prince Kuhio Day - Verenigde Staten
26 maart in de geschiedenis
1953
1851
1979


2004Ian Crocker duikt in New York voor het eerst én tot twee keer toe onder de grens van vijftig seconden op de 100 meter vlinderslag kortebaan (25 meter); de Amerikaan scherpt het wereldrecord aan tot 49,77 en vervolgens tot 49,07.
2003In de Golfoorlog missen twee kruisraketten doel, en slaan op een marktplein in Bagdad in.
1997In het Gelderse Dodewaard wordt de atoomkrachtcentrale definitief buiten werking gezet. In 2003 worden de gebouwen, behalve het reactorgebouw, afgebroken. Het reactorgebouw blijft nog minstens 40 jaar staan vanwege de straling in de kern.
1979Egypte en Israël tekenen een vredesverdrag, waarbij Egypte het eerste Arabische land is dat Israël erkent.
1953Jonas Salk maakt het bestaan van zijn vaccin tegen polio wereldkundig.
1940De vliegers Noomen en De Vries halen in hun Fokker G1 jachtkruiser een Whittley bommenwerper van de Britse RAF neer die het Nederlandse luchtruim schond.
1937De Amerikanse raketontwikkelaar Robert Goddard schiet een raket tot een hoogte van 2750 meter, de grootste hoogte die hij met een raket heeft bereikt.
1873Aanvang Atjehoorlog, een koloniale oorlog die het Koninkrijk der Nederlanden voerde in Atjeh om het toe te voegen aan Nederlands-Indië.
1851In het Panthéon in Parijs demonstreert de Franse wetenschapper Léon Foucault met een slinger van 67 meter dat de aarde draait.
26 maart overleden
Cecil Rhodes
1902
Ludwig van Beethoven
1827
Ayako Koshino
2006


2015Tomas Tranströmer
Zweeds dichter, winnaar van de Nobelprijs voor literatuur (2011).
2007Mikhail Ulyanov
Russisch acteur.
2006Paul Dana
Amerikaans autocoureur.
2006Richard Fleischer
Amerikaans filmregisseur.
2006Ayako Koshino
Japans mode-ontwerpster.
2006Manar Maged
Egyptisch meisje, geboren met twee hoofden.
2005Paul Hester (46)
Australisch drummer in de bands Split Enz en Crowded House.
2005Imro Grep
Voorzitter van het Algemeen Verbond van Vakbewegingen in Suriname.
1994Owen McCann
Zuid-Afrikaans kardinaal-aartsbisschop van Kaapstad.
1973Noël Coward
Engels toneelschrijver en componist.
1959Raymond Chandler (70)
Amerikaans schrijver van detectiveverhalen en -romans.
1932Laurentius Schrijnen
Nederlands bisschop van Roermond.
1923Sarah Bernhardt
Nederlands/Frans actrice.
1902Cecil Rhodes
Brits mijnmagnaat, kolonisator en staatsman. Wordt gezien als ontwerper van het Brits Imperialisme. Stichtte de staat Rhodesia, die hij beheerde als privédomein.
1827Ludwig van Beethoven (56)
Duits componist. Zie: Ode an die Freude (Beethoven).