dinsdag 19 maart 2024

1918
Grijpt de macht!
VANDAAG
DE DAG
12
november

"Grijpt de macht die U in de schoot geworpen wordt en doet wat gij kunt doen! Wij maken een revolutie omdat het kan en moet," roept de Nederlandse SDAP-voorman Pieter Jelles Troelstra begin november 1918 tot een gehoor van arbeiders. Op 12 november 1918 sommeert hij in een speech in de Tweede Kamer de regering om de macht binnen vijf dagen over te dragen. Maar zijn inschatting van de revolutionaire situatie in Nederland zit er naast. De roep om revolutie leeft alleen maar in uiterst linkse kringen van de SDAP. Ook is er her en der muiterij onder soldaten, onder meer in kazerne De Harskamp. Troelstra wordt dan ook door zijn eigen partijleiding gecorrigeerd en moet een week later erkennen zich 'vergist' te hebben. Bron: www.iisg.nl
12 november geboren
Jody Bernal
1981
Tonke Dragt
1930
Grace Kelly
1929
Auguste Rodin
1840


1981Jody Bernal
Nederlands zanger.
1962Wim Kieft
Nederlands voetballer.
1958Hans Sibbel
Nederlands cabaretier (Lebbis en Jansen).
1956Jannes van der Wal († 1996)
Nederlands damgrootmeester.
1948Celestine Raalte
Surinaams dichter en voordrachtskunstenaar.
1945Neil Young
Canadees zanger en songwriter.
1944Johnny van Doorn († 1991)
alias Johnny de selfkicker, Nederlands schrijver, dichter en voordrachtskunstenaar.
1930Tonke Dragt
Nederlands kinderboekenschrijfster.
1929Grace Kelly († 1982)
Amerikaans actrice en Prinses Grace Patricia van Monaco.
1929Michael Ende († 1995)
Duits schrijver. (o.a. Momo en de tijdspaarders en Het oneindige verhaal.). Zie: Ophelia's schaduwspel.
1916Victor Westhoff († 2001)
Nederlands bioloog en natuurbeschermer.
1866Sun Yat-sen
Chinees revolutionair leider die een belangrijke rol zou gaan spelen in de omverwerping van de Quing dinastie.
1840Auguste Rodin († 1917)
Frans beeldhouwer.
1833Alexander Borodin
Russisch componist en chemicus.
1817Mírzá Husayn-'Alí († 1892)
Stichter van het Bahai-geloof. Zie: Geboortedag van Bahá'u'lláh.
1648Sor Juana
Juana Inés de la Cruz, Mexicaans dichteres, non en feministe.
12 november feestdagen
Dag van de Grondwet - Azerbeidzjan
12 november in de geschiedenis
2001
1927
1990
1991


2001Een Airbus van American Airlines stort neer op de wijk Queens in New York. Alle 260 inzittenden sterven.
1996Een Saoedische Boeing 747 en een Iljoesjin 76 uit Kazachstan botsen in volle vlucht boven Chaki Dahdri, India op elkaar: 350 doden.
1991In de hoofdstad van Oost-Timor, Dilli, worden +/- 400 demonstranten dood geschoten op de SantaCruz begraafplaats.
1990Tim Berners-Lee publiceert het voorstel voor een World Wide Web.
1948Het Tribunaal van Tokio veroordeelt 7 Japanse leiders tot de doodstraf voor hun aandeel in de Tweede Wereldoorlog.
1927Leon Trotski wordt uit de communistische partij van de Sovjetunie gezet. Stalin is nu feitelijk alleenheerser.
1918In de Tweede Kamer kondigt de SDAP-politicus Pieter Jelles Troelstra aan dat de arbeidersklasse hier te lande, evenals in Duitsland, de politieke macht zal overnemen, maar binnen een week moet hij erkennen zich vergist te hebben.
1638De Amsterdamse Hortus botanicus wordt opgericht als onderdeel van de universiteit.
12 november overleden
Lea Rabin
2000
Cornelis Vreeswijk
1987
Andrej Amalrik
1980


2007Ira Levin (78)
Amerikaans schrijver.
2000Lea Rabin
Israëlisch vredesactiviste. Echtgenote van de in 1995 vermoorde premier Yizhak Rabin.
1987Cornelis Vreeswijk (50)
Nederlands-Zweeds zanger en liedschrijver.
1980Andrej Amalrik
Russisch schrijver, historicus en dissident.
1980Haya van Someren-Downer
Nederlads politica.
1921Fernand Khnopff (63)
Belgisch symbolistisch schilder.
1921Ferdinand Khnopff
Belgisch symbolistisch schilder.
1916David Allan (172)
Schots kunstschilder, portrettist en tekenaar.
1035Knut de Grote
Koning der Denen, Noorwegen en Engeland (1016-1035).