dinsdag 19 maart 2024

1896
Schuldgevoel en algemeen nut
VANDAAG
DE DAG
10
december

Een dag na de dood van zijn oudste broer Ludvig (27 juli 1831 - 12 april 1888), krijgt de wapenfabrikant Alfred Nobel een enorme schok als hij de krant openslaat. Een Frans ochtendblad heeft de dood van zijn broer verward met zijn overlijden. In de necrologie wordt Nobel afgeschilderd als 'handelaar in de dood', rijk geworden aan oorlogsleed en uitvinder van explosieven waarmee hele legers elkaar kunnen opblazen. Nobel wordt er zo depressief van dat hij iets wil doen dat zijn naam tot in eeuwigheid zal zuiveren. In zijn testament legt Nobel vast dat een deel van zijn nalatenschap ten goede zal komen aan personen die 'de grootste verdienste voor de mensheid' hebben geleverd op het gebied van natuurkunde, scheikunde, geneeskunde, literatuur en vrede. Sinds 1901, als alle juridische zaken rond het testament afgewikkeld zijn, wordt de Nobelprijs uitgereikt op 10 december, de dag waarop Alfred Nobel in 1896 op 63-jarige leeftijd in San Remo in Italië overleed aan een hersenbloeding. Zie: Uitreiking Nobelprijzen.
10 december geboren
Thomas Hopkins Gallaudet
1787
Abu Abbas
1948
Ada Lovelace
1815
Nelly Sachs
1891


1991Kiki Bertens
Nederlands tennisspeelster.
1988Wilfried Bony
Ivoriaans voetballer (o.a. Vitesse, Swansea en Machester City).
1978Arjan Vliegenthart
Nederlands politicus (SP).
1975Kristel Verbeke
Vlaams zangeres, actrice, presentatrice en manager, vooral bekend als het zwartharige lid van de meidengroep K3.
1967Leontine Borsato
Nederlands actrice en televisiepresentatrice (Rad van Fortuin).
1964Wouter Kurpershoek
Nederlands journalist.
1964Stef Blok
Nederlands politicus (VVD).
1962John de Wolf
Nederlands voetballer (Feyenoord).
1957Michael Clarke Duncan († 2012)
Amerikaans acteur (The Green Mile).
1948Abu Abbas († 2004)
Palestijns terrorist, oprichter van het Palestijns Bevrijdings Front (PLF).
1908Olivier Messiaen († 1992)
Frans componist, pianist en organist. In veel van zijn composities heeft hij vogelzang verwerkt (Catalogue d'Oiseaux).
1891Nelly Sachs († 1970)
Duits schrijfster. Nobelprijs voor de Literatuur 1966.
1879Ernest Shepard († 1976)
Brits tekenaar en boekillustrator.
1830Emily Dickinson († 1886)
Amerikaans dichteres.
1822César Franck († 1890)
Belgisch componist en organist.
1821Nikolay Nekrasov († 1878)
Russisch dichter en schrijver.
1815Ada Lovelace († 1852)
Augusta Ada Byron. Brits wiskundige. Met Charles Babbage ontwerper van het eerste computerprogramma.
1787Thomas Hopkins Gallaudet († 1851)
Amerikaans docent, gaf les aan de enige universiteit ter wereld voor doven en slechthorenden, de Gallaudet University.
1699Christiaan VI van Denemarken († 1746)
Koning van Denemarken en Noorwegen.
10 december feestdagen
10 december in de geschiedenis
1799
1945
1665


2016Bij een dubbele bomaanslag buiten het stadion van de Turkse voetbalclub Besiktas in Istanboel komen 38 mensen om het leven en raken meer dan 150 mensen gewond.
1997Inhuldiging van de HST-lijn Brussel - Parijs. Voor de eerste maal overschrijdt een trein, de Thalys, een Europese grens aan 300 km/h.
1988Amerikaanse astronomen ontdekken voor het eerst een planeet buiten ons zonnestelsel.
1948De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties neemt de Verklaring van de Rechten van de Mens aan. Zie: Dag van de Mensenrechten.
1945Nederland wordt lid van de Verenigde Naties.
1926Edmund Germer krijgt octrooi op de fluorescentielamp (tl-lamp).
1901Eerste Nobelprijs toegekend. Zie: Uitreiking Nobelprijzen (Zweden).
1898In Parijs wordt een verdrag getekend waarmee officieel een einde komt aan de Spaans-Amerikaanse Oorlog. Einde van het Spaanse Rijk en het begin van de imperialistische politiek van de Verenigde Staten.
1817Mississippi wordt de 20ste staat van de Verenigde Staten.
1799Als eerste land ter wereld voert Frankrijk het metrieke systeem in, een uniform decimaal stelsel voor alle maten en gewichten ter vervanging van een chaotische toestand met tal van regionaal verschillende en slecht op elkaar aansluitende eenheden.
1711De vulkaan Awu op het Indonesische eiland Sangir barst gedurende zes dagen uit en maakt naar schatting drieduizend slachtoffers.
1665Mede op initiatief van raadspensionaris Johan de Witt en luitenant-admiraal Michiel de Ruyter wordt het Korps Mariniers opgericht.
10 december overleden
Arne Jansen
2007
Lex Goudsmit
1999
Eugene McCarthy
2005
Otis Redding
1967


2013Jim Hall (83)
Amerikaans jazzgitarist, componist en arrangeur.
2007Arne Jansen (56)
Nederlands zanger (Meisjes Met Rode Haren).
2006Augusto Pinochet (91)
Chileens generaal en dictator van 1973 tot 1990.
2005Richard Pryor (65)
Amerikaans stand-up comedian en acteur.
2005Eugene McCarthy (89)
Amerikaans politicus van de Democratic Party, senator van Minnesota en kandidaat voor de presidentsverkiezingen van 1972, 1976, 1988 en 1992. Was in de jaren '60 een fel tegenstander van de oorlog in Vietnam.
2000Henk Sijthoff (85)
Nederlands uitgever en eerste directeur van Het Financieele Dagblad.
1999Lex Goudsmit (86)
Nederlands acteur (Tevje in Anatevka, Lex in Sesamstraat).
1967Otis Redding (26)
Amerikaans soul-zanger. Kwam twee dagen na de opname van (Sittin' On) The Dock Of The Bay om het leven bij een vliegtuigongeluk.
1936Luigi Pirandello (69)
Italiaans schrijver van poëzie, theaterstukken en romans. Nobelprijs voor de Literatuur 1934.
1928Charles Rennie Mackintosh (60)
Schots architect en ontwerper (Arts-and-craftsbeweging).
1896Alfred Nobel (63)
Zweeds scheikundige en industrieel. Uitvinder dynamiet. Oprichter Nobelfonds. Zie: Uitreiking Nobelprijzen (Zweden).
1865Koning Leopold I (74)
Eerste koning der Belgen (1831-1865).
1475Paolo Uccello (78)
Italiaans kunstschilder en wiskundige uit de Vroege Renaissance.